زنگ سفید چیست؟

زنگ سفید پودر سفید رنگی است که ممکن است بر اثر یک فرایند خوردگی طبیعی بر روی هر سطحی (فولاد) که به تازگی با فلز روی پوشش داده شده است دیده شود. این نوع خوردگی سریع بوده و می­تواند باعث از بین رفتن کامل روی در یک قسمت باشد که در این صورت باعث کاهش طول عمر مفید قطعه پوشش داده خواهد شد. اگر زنگ سفید حاصله مرطوب باشد حالت واکس مانند خواهد شد در غیر اینصورت حالت ترد و شکننده خواهد داشت. این نوع زنگ زدگی باعث آسیب رسیدن به سطح فولاد می­شود و اثر محافظتی بر روی آن ندارد. زیرا روی موجود در زیر این پودر براحتی تحت خوردگی قرار گرفته و از بین می­رود. پوشش روی یک پوشش بسیار با دوام بعنوان برای سطوحی چون فولاد است زیرا می­تواند نقش آند قریانی شونده را ایفا کند. اما این پوشش نسبت به رطوبت بسیار حساس است لذا در نگهداری و ذخیره سازی قطعات پوشش داده شده باید دقت کافی لحاظ شود. در غیر اینصورت زنگ زدگی سفید، روی پوشش ایجاد می­شود. از این رو به این نوع زنگ زدگی لکه­ های ذخیره سازی مرطوب نیز گفته می­شود.

شکل 1

این پورد سفید درواقع هیدروکسید روی است و زمانی تشکیل می­شود که روی در معرض رطوبت و اکسیژن کم باشد.

دلایل تشکیل زنگ سفید روی:

روش انبار داری قطعات

محل انبار

جریان هوا

رطوبت

روش انبار داری: مشکل ایجاد پودر سفید زمانی تشدید می­شود که قطعات به شکل تخت یا لوله مانند باشند و روی هم یا درون یکدیگر (به اصطلاح تو درتو) قرار داده شوند.

محل نگهداری: اگر این قطعات فولادی بصورتی بسته بندی شوند که درب آنها کاملا مسدود باشد به دلیل محدودیت جریان هوا اگر رطوبتی در محیط باشد بعد از تبخیر از محیط خارج نشده و شانس خوردگی را بیشتر می­کند.

شرایط آب و هوایی: اگر محل نگهداری قطعه در جایی باشد که آن منطقه دارای رطوبت زیادی باشد مانند مناطق استوایی و شرجی در اینصورت بدلیل افزایش رطوبت مشکل تشکیل زنگ سفید تشدید می­گردد.

چگونگی پاکسازی زنگ سفید و بازسازی سطح

براساس شدت پوشش اکسیدی روشهای متفاوتی برای پاکسازی زنگ سفید و بازسازی سطح  وجود دارد.

شکل 2

در شکل فوق دو روش برای پاکسازی نشان داده شده است. 1- پاکسازی با یک اسکاج نایلونی و استفاده از سرکه 2- بصورت مکانیکی و با کمک سنباده و یک برس سیمی. تاثیر هریک از این روشها را می­توان در شکل پایین دید.

شکل3

همانطور که مشخص است هر دو روش کارامد هستند ولی استفاده از سمباده سیمی سریعتر بوده و سطح یکنواخت تری را جهت بازسازی فراهم می­کند. بعد از حذف و پاکسازی پودر مکان اسیب دیده با استفاده از اسپری غنی از روی مجدد پوشش داده می­شود.

جلوگیری از ایجاد زنگ سفید:

اگر قطعات در مکانی خشک نگهداری می­شوند، خوردگی روی بسیار کند اتفاق خواهد افتاد لذا بهترین مکان برای نگهداری قطعات داخل انبار بوده در صورت مرطوب شدن قطعات به هر دلیل امکان تشکیل زنگ سفید بسیار بالا خواهد بود. در صورت مرطوب شدن باید بسرعت عملیات خشک سازی انجام بگیرد. یکی از بهترین کارها برای جلوگیری از ایجاد زنگ سفید پوشش سطح قطعه با روغن سبک، پوششهای تبدیلی کروم، و یا پوششهای تبدیلی فسفاتی است. رنگ زدن سطح قطعه یکی از مفیدترین فرایندها برای اجتناب از تشکیل زنگ سفید می­باشد.