استاندارد خودرویی شماره D25 1002 پوشش های کرم تزئینی و کرم سخت، بررسی ترک ها

موضوع و زمینه کاربرد 
1 مبنای آزمایش 
2 تجهیزات 
3 نحوه اجرای آز مایش 
4 تشریح نتایج 
5 گزارش آزمایش 

متن انگلیسی این مدرک، ترجمه ای است از زبان فرانسه. در صورت بروز هرگونه ابهام باید به متن اصلی فرانسه رجوع شود.
پیشگفتار
این سند از لحاظ فنی با روش آزمایش شماره 1002، RENAULT مطابق می باشد.
نباید بدون مشورت قبلی با ، RENAULTتغییری در آن داده شود.
این سند طبق توافق حاصله بین سرویس های استاندارد PEUGEOT S.A و ، RENAULT در سپتامبر 1990 تدوین شده است.
 
هدف و زمینه کاربرد
هدف از این روش، شرح چهار فرایند فیزیکی – شیمیائی برای بررسی ترک-های موجود در پوشش های کرم تزئینی تا ضخامت 0.8µm (فرآیندهای A، B و C) و پوشش کرم سخت (فرآیند D) است.
فرایندA : آزمایش مستقیم زیر یک میکروسکوپ نوری انعکاسی
فرایند B: روش کاغذ الکتروگرافی
فرایند C: روش آبکاری فلزی با مس
فرایند D: روش صیقل دادن الکترولیتی
1 فرایند A
1.1 مبنا
آزمایش زیر یک میکروسکوپ نوری انعکاسی با بزرگنمائی کم یا زیاد (با امکان استفاده از دستگاه تداخل سنج کنتراست) از سطح مورد آزمایش با حکاکی الکترولیتی یا بدون حکاکی الکترولیتی انجام می شود.
1.2 تجهیزات
1.2.1 میکروسکوپ نوری انعکاسی با بزگنمائی 500, 250, 100 برابر با دستگاه تداخل سنج کنتراست (دستگاه اخیر اختیاری است)
1.2.2 حمام کنترل شده ترموستاتی تنظیم شده با حرارت بین 60°C و 70°C
1.2.3 ظرف برای محلول حکاکی
1.2.4 ترازو با دقت تقریبی میلی گرم .
1.2.5 پارچه بدو پرز .
1.2.6 بالن حجمی یک لیتری .
1.3 شناساگرها
1.3.1 آب مقطر .
1.3.2 اکسید کرم (VI) صنعتی (CrO3) .
1.3.3 اسید سولفوریک غلیظ شده خالص (H2SO4)، با چگالی 1.83
1.3.4 محلول اسید سولفوریک
با استفاده از ترازو (4-2-2) 2.5g از اسید (3-3-2) را وزن کنید و داخل بالن (6-2-2) بریزید، سپس با یک لیتر آب (1-3-2) مخلوط کنید.
1.3.5 محلول حکاکی
با استفاده از ترازو (4-2-2)، داخل یک بالن (6-2-2)، 250g اکسید کرم (VI) (2-3-2) وزن کنید، سپس 2.5g از اسید (3-3-2) به آن اضافه کنید و با یک لیتر آب (1-3-2) مخلوط کنید.
1.4 روش اجرا
- سطح مورد آزمایش را با پارچه (5-2-2) تمیز نمائید.
- این سطح را زیر میکروسکوپ (1-2-2) با بزرگنمائی حداقل صد برابر، مشاهده کنید.
- نقایص سطح را توصیف کنید و چگالی آنها را تعیین نمایید.
- سپس همان سطح را با بزرگنمائی بالای 250 یا 500 برابر، زیر میکروسکوپ مشاهده نمائید.
- ترک ها زیر میکروسکوپ آشکار می شوند و شرح آنها را ارائه دهید.
توجه : مشاهده از طریق نور رسانی جانبی یا استفاده از دستگاه تداخل سنج کنتراست آسان تر می شود. حکاکی الکترولیتی با محلول (5-3-2) بوسیله حمامی با حرارت 60°C تا 70°C و چگالی جریانی برابر 0.1 A/cm2 و به مدت 30 ثانیه، خطوط اصلی ترک ها را در زیر میکروسکوپ برجسته می کند.
فرایند بعدی که بر روی نمونه تاثیر می گذارد، فقط باید زمانی استفاده شود که وسایل مشاهده در دسترس کافی نباشد.
1.5 بیان نتایج
شبکه ترک های میکروسکوپی از طریق تعداد ترک ها در هر میلی متر مشخص می شوند.
توجه: احتمالا شبکه ترک های میکروسکوپی در زیر میکروسکوپ، به سه شکل آشکار می شوند.
- شبکه بسته

- شبکه باز

- شبکه نامتجانس یا مرکب

شبکه های گوناگون و ارتباط مهم آنها نشان داده شده است.

2 فرایند B
2.1 مبنا
شکل گیری نمک های نیکل بر روی تمام نقاط یا خطوط مربوط به خلل و فرج یا ترک های روی کرم به وسیله حل آندی لایه SUB – JACENT انجام می شود.
نمک های نیکل در زلاتین کاغد عکاسی تثبیت می شوند و به وسیله دی متیل گلی اکسیم قرمز رنگ می شوند.
2.2 تجهیزات
2.2.1 کاغذ عکاسی .
2.2.2 کاغذ جذب کن .
2.2.3 باطری 1.5 V .
2.3 شناساگرها
2.3.1 آب مقطر .
2.3.2 تیو سولفات سدیم (Na2S2O3 , 5H2O) .
2.3.3 محلول تیو سولفات سدیم (2-3-3) 200 g در هر لیتر آب (3-3-1) .
2.3.4 دی میتل گلی اکسیم (C4H8N2O2) .
2.3.5 دی میتل گلی اکسیم (4-3-3) 5g در هر لیتر آب (3-3-1)
2.3.6 اتانول تقلیبی .
2.3.7 شناساگر مرکب از 500 ml اتانول (6-3-3)، 500ml آب (3-3-1) و 5g دی میتل گلی اکلسیم (4-3-3)
2.4 روش اجرا:
2.4.1 آماده کردن کاغذ عکاسی
- به وسیله فرو بردن کاغذ (1-2-3) درون محلول (3-3-3)، حساسیت آن کاغذ را از بین ببرید .
- کاغذ را با آب (1-3-3) شسته و خشک نمائید.
- سپس، کاغذ را به مدت 2 دقیقه در شناساگر (7-3-3) فرو ببرید.
توجه: عمل فرو بردن کاغذ در محلول باید درست قبل از آزمایش صورت گیرد.
- کاغذ (1-2-3) را بین دو ورق کاغذ خشک کن (2-2-3)، خشک نمائید .
2.4.2 آشکار شدن ترک های میکروسکوپی
- با استفاده از اتانول (6-3-3) سطح مورد آزمایش را تمیز و چربی زدائی نمائید.
- طبق دستور العمل های ذکر شده در بند 1-4-3، بر روی این سطح، کاغذ عکاسی (1-2-3) آماده شده را به کار برید.
- سپس از یک توده کاغذ خشک کن (2-2-3) که در شناساگر (7-3-3) کاملا خیس شده، استفاده کنید.
- در آخر قطعه ای فلزی با همان انحنای سطح مورد بررسی شده ( یک سیم مسی بسیار مناسب است) قرار دهید.
- از طریق وصل قطعه مورد آزمایش شده به قطب مثبت باطری (3-2-3) الکتروگرافی را انجام دهید، قطب منفی باطری به مدت 30 ثانیه تا 1 دقیقه به سیم مسی وصل می شود.
- کاغذ عکاسی را خارج کنید و شروع به خواندن نمایید.
خواندن نمونه به دست آمده:
هر نقطه یا خط قرمز بر روی کاغذ فتوگرافیک بیانگر یک ترک یا منفذ بر روی پوشش کرم است. مقدار انتشار نمک های نیکل را در ژلاتین در نظر بگیرید. قدرت تفکیک از 0.2 mm تجاوز نمی کند، در نتیجه یک بررسی چشمی یا یک بررسی با ذره بین کافی است.
هر سطحی از کاغذ که دست نخورده باقی مانده در حکم این است که آن ناحیه از قطعه فاقد هر گونه خلل و فرج یا ترک است.
هر سطحی با نقطه گذاری یا خطوط قابل رویت بر روی کاغذ نشانگر خلل و فرج یا ترک بر روی قطعه است.
هر سطحی که بر روی کاغذ یکنواخت قرمز است مربوط می شود به خلل و فرج ریز در قطعه که نمی توان آنها را تشخیص داد.
2.5 تشریح نتایج
نتایج مشاهدات بیانگر مطالبی چون، خلل و فرج، ترک های موجود در پوشش کرم و غیره است. طبق بند 3-4-3 .
3 فرآیند C
3.1 مبنا
رسوبی از مس را بر روی نیکل بی حفاظ در خلل و فرج یا ترک های رسوب کرم به وجود آورید.
مس بر روی کرم نمی تواند رسوب کند.
3.2 تجهیزات
3.2.1 ژنراتور برای جریان 0/1 A/cm2 .
3.2.2 ژنراتور برای جریان 0.3 A در هر dm2 .
3.2.3 ترازو.
3.2.4 بالن حجمی یک لیتری .
3.3 شناساگرها
3.3.1 آب مقطر .
3.3.2 اتانول تقلیبی.
3.3.3 کلرید سدیم (NaCl) .
3.3.4 ئیدروکسیدسدیم (NaOH) به شکل دیسک .
3.3.5 کربنات سدیم (Na2CO3) .
3.3.6 سولفات مس (II) (Cu SO4) .
3.3.7 اسید سولفوری غلیظ شده (H2SO4)، d = 1.83
3.3.8 محلول چربی زدائی الکترولیتی .
با استفاده از ترازو (3-2-4)، 10g از کلرید سدیم (3-3-4)، 40g ئیدروکسید سدیم (4-3-4)، و 40g کربنات سدیم (5-3-4) را وزن کنید، آنها را در یک بالن (4-2-4) با مقداری کمی آب (1-3-4) حل نمائید و با آب (1-3-4) آن را به یک لیتر برسانید.
3.3.9 محلول مس
200g سولفات مس دوظرفیتی (II) (6-3-4) را با استفاده از ترازو (3-2-4) وزن کنید، داخل یک بالن (4-2-4) آن را با مقداری کمی آب (1-3-4) حل نمائید، 20g اسید (7-3-4) را اضافه کنید و با آب (1-3-4) آن را به 1 لیتر برسانید.
3.4 روش اجرا
3.4.1 به دست آوردن نتیجه
- قطعات را با اتانول (2-3-4) چربی زدائی کنید، یا ترجیحا به مدت یک دقیقه در حرارت کمتر از 30°C از طریق چربی زدائی الکترولیتی به وسیله جریان ژنراتور (1-2-4) شستشو دهید و سپس در دمای محیط آن را خشک کنید.
- قطعات را با آب (4-3-1) شستشو دهید و سپس در دمای محیط آن را خشک کنید.
- به مدت یک دقیقه و در حرارت کمتر از 30°C، با استفاده از جریان ژنراتور (2-2-4)، قطعات را درون محلول مس (9-3-4) فرو برید.
- سپس قطعات را زیر آب سرد بشوئید و در دمای محیط خشک کنید.
3.4.2 خواندن نتیجه به دست آمده .
هر نقطه یا خط زرد مس بر روی قطعه در حکم این است که خلل و فرج یا ترک در پوشش کرم وجود دارد. رسوب انتخابی است بنابراین قدرت تجزیه بالا است و حداقل تا 0.01 mm بالا می رود.
در آزمایش چشمی:
هر سطح سفید باقیمانده، علامت عدم وجود خلل و فرج و ترک خوردگی میکروسکوپی است.
هر سطح با نقطه گذاری یا خطوط قابل رویت، در واقع خلل و فرج یا ترک ها را بر روی کرم نشان می دهد.
هر سطحی که به طور یکنواخت زرد است نشان دهنده ناحیه خلل و فرج ریز یا ترک خوردگی های کوچک است.
ممکن است آزمایش از طریق بزرگنمائی نیز حاصل شود، برای مثال با میکروسکوپ با بزرگنمائی 100 برابر یا بیشتر.
ممکن است هر خلل و فرج و ترک کوچک، به صورت یک ناحیه تیره مشاهده شود.
3.5 تشریح نتایج
نتایج مشاهدات را از قبیل، خلل و فرج و ترک ها و ترک های میکروسکوپی مطابق بند (2-4-4)، نشان دهید.
4 فرایند D
4.1 مبنا
آزمایش با میکروسکوپ نوری پس از آنکه آخرین شبکه ترک های رسوب کرم توسط پرداخت الکترولیتی آشکار شدند، انجام می شود.
توجه: در مورد کرم معمولی، پوشش کرم دارای لایه های پوششی می باشد که هر کدام آنها دارای شبکه ای از ترک ها می باشند. این شبکه ها به وسیله پرداخت الکترولیتی پی در پی آشکار می شوند.
4.2 تجهیزات
4.2.1 میکروسکوپ انعکاس نوری با بزرگ نمائی 250, 100 و 500 برابر و مجهز به ماده فتوگرافی
4.2.2 دستگاه پرداخت الکترولیتی همراه با ژنراتور آن .
4.2.3 استوانه مدرج 1 لیتری .
4.3 شناساگر ها
4.3.1 آب مقطر .
4.3.2 اتانول تقلیبی (C2H6O) .
4.3.3 اسید پر کلریک (HClO4) و d = 1.67 .
4.3.4 گلیکول لوتیلن 1.3 – 1.4 – 2.3 یا اتیلن گلیکول مونوبو تیلیک اتر، با کیفیت تجزیه ای .
4.3.5 محلول حکاکی
حمام صنعتی برای پرداخت کاری الکترولیتی بر روی فولاد یا حمام مرکب که مخلوطی از ترکیبات زیر است:
مخلوط 120 ml آب (1-3-5)، 700ml اتانول (2-3-5)، 80ml اسید پرکلریک (3-3-5) و 100ml گلیکول بوتیلن (4-3-5)
4.4 روش اجرا
- با اتانول (3-4-5)، سطح قطعه مورد آزمایش را چرب زدائی کنید.
- قطعه را در دستگاه پرداخت کاری (2-2-5) قرار دهید و تماس الکتریکی را برقرار کنید.
- به مدت 10 ثانیه، ژنراتور (2-2-5) را در 20V قرار داده و سپس دستگاه را روشن کنید.
توجه: این پارامترهای تنظیم مقادیر میانگین هستند; آنها باید طوری تعیین شوند که فقط یک شبکه از ترک های سطح آشکار شود.
- سطح را زیر آب (1-3-5) شسته سپس آنرا خشک کنید.
- به وسیله میکروسکوپ (1-2-5) سطح را بررسی کنید.
- بزرگ نمائی را طوری انتخاب کنید که بتوانید 15 تا 20 ترک را بشمارید.
- یک عکس بگیرید.
- یک خط بکشید.
- تعداد تقاطع ها را در هر سانتیمتر بشمارید.
4.5 تشریح نتایج
ترک ها از طریق تعداد تقاطع در هر سانتیمتر محاسبه می شوند.
گزارش آزمایش
علاوه بر نتایج به دست آمده، گزارش آزمایش باید بیانگر موارد زیر باشد:
- مرجع این روش،
- مرجع دقیق قطعه مورد آزمایش و نام سازنده،
- فرایند استفاده شده (D یا A,B,C)،
- جزئیات عملکردی مشخص نشده در روش، به علاوه هر اتفاقی که احتمالا در نتایج تاثیر داشته است.